" ਕਾਵਿ-ਕਣੀਆਂ "

ਦਿੱਲੀਏ ਨੀ ਦਿਲ ਤੇਰਾ, ਪਾਪਾਂ ਨਾਲ਼ ਭਰਿਆ, ਸਾਨੂੰ ਚੇਤਾ, ਜੋ ਜੋ ਸਾਡੇ ਨਾਲ਼ ਹੈ ਤੂੰ ਕਰਿਆ ਹਰ ਹੱਕ ਸਾਡਾ ਤੂੰ ਤਾਂ, ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਲਤਾੜਿਆ, ਸਾਨੂੰ ਕਦੀ ਭਾਰਤ ਦਾ, ਅੰਗ ਨਾ ਤੂੰ ਜਾਣਿਆ ਲੁੱਟ ਲੁੱਟ ਖਾਈ ਜਾਵੇਂ, ਤੂੰ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਚੰਮ ਨੀ ਕਰਤਾ ਪੰਜਾਬ ਨੀ ਤੂੰ, ਹਰ ਪੱਖੋਂ ਨੰਗ ਨੀ ਡੇਰੇ ਵੀ ਬਣਾ ਛੱਡੇ, ਪਿੰਡ ਪਿੰਡ ਰੰਨੇ ਨੀ ਹਰ ਸਾਧ ਤੇਰੀ ਕਹਿੰਦੇ, ਲੱਤ ਥੱਲੋਂ ਲੰਘੇ ਨੀ ਰੋਲ਼ 'ਤੀ ਜਵਾਨੀ ਤੂੰ ਤਾਂ, ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਨੀ ਜਾਣਦੇ ਨਾ ਤੇਰੇ ਮਿੱਤ, ਸਾਨੂੰ ਹੁਣ ਟਿੱਚ ਨੀ ਆਉਂਦੀ ਏ ਸ਼ਰਮ 'ਕੰਗ', ਆਖੋ ਨਾ ਅਜ਼ਾਦ ਹਾਂ ਘਰੋਂ ਦੂਰ ਬੈਠੇ ਹੋਏ, ਅਸੀਂ ਬਰਬਾਦ ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਬਰਬਾਦ ਹਾਂ,,,,,,,,, - Posted using BlogPress from my iPhone

ਦੇਸ ਪੰਜਾਬ ਦੇਸ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ, ਫੇਰਾ ਪਾਇਆ ਮੁੜ ਕੇ ਸਭ ਕੁਝ, ਚੇਤੇ ਆਇਆ ਬੇਲੀ ਮਿੱਤਰ, ਖੂਹ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਗਦਾ ਪਾਣੀ, ਨੱਚਦੀਆਂ ਛੱਲਾਂ ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਹੱਸਦੇ, ਬਾਬੇ ਪੋਤੇ ਕੁਝ ਲਿਬੜੇ ਕੁਝ, ਨਾਹਤੇ ਧੋਤੇ ਤਾਸ਼ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ, ਛੂਹਣ ਛੁਹਾਈਆਂ ਬੋੜ੍ਹ ਦੀ ਛਾਵੇਂ, ਮੱਝੀਆਂ ਗਾਈਆਂ ਚੇਤੇ ਕਰ ਕੇ, ਮਨ ਭਰ ਆਇਆ ਦੇਸ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ, ਫੇਰਾ ਪਾਇਆ ਮੁੜ ਕੇ ਸਭ ਕੁਝ, ਚੇਤੇ ਆਇਆ ..... ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਹੁਣ, ਸ਼ਕਲ ਬਦਲ ਗਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੁਣ, ਅਕਲ ਬਦਲ ਗਈ ਖੇਤੀ ਦੇ ਹੁਣ, ਸੰਦ ਬਦਲ ਗਏ ਕੰਮ ਦੇ ਵੀ ਹੁਣ, ਢੰਗ ਬਦਲ ਗਏ ਟਾਹਲੀ ਤੇ ਕਿੱਕਰਾਂ ਮੁੱਕ ਗਈਆਂ ਤੂਤ ਦੀਆਂ ਨਾ, ਝਲਕਾਂ ਪਈਆਂ ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਨਾ, ਮਹਿਫ਼ਲ ਲੱਗਦੀ ਬਿਜਲੀ ਅੱਗੇ, ਵਾਂਗ ਹੈ ਭੱਜਦੀ ਪਿੰਡ ਵੇਖ  ਪਰ , ਚਾਅ ਚੜ੍ਹ ਆਇਆ ਦੇਸ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ, ਫੇਰਾ ਪਾਇਆ ਮੁੜ ਕੇ ਸਭ ਕੁਝ, ਚੇਤੇ ਆਇਆ ..... ਸ਼ਹਿਰੀ ਸੜਕ ਨੂੰ, ਸੁਰਤ ਹੈ ਆਈ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਪਰ, ਪਈ ਤੜਫਾਈ ਬਾਈਪਾਸਾਂ ਤੇ, ਟੋਲ ਨੇ ਲੱਗੇ ਐਪਰ ਬੰਦਾ, ਪਹੁੰਚੇ ਝੱਬੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੇ, ਵੱਟ ਹਨ ਕੱਢੇ ਤਾਂਹੀਂ ਮਿਲਾਵਟ, ਜੜ੍ਹ ਨਾ ਛੱਡੇ ਵਿਓਪਾਰੀ ਹੈ, ਹੱਸਦਾ ਗਾਉਂਦਾ ਮਾੜਾ ਰੋਂਦਾ, ਘਰ ਨੂੰ ਆਉਂਦਾ ਅਜੇ ਰੁਪਈਆ, ਪਿਆ ਕੁਮਲ਼ਾਇਆ ਦੇਸ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ, ਫੇਰਾ ਪਾਇਆ ਮੁੜ ਕੇ ਸਭ ਕੁਝ, ਚੇਤੇ ਆਇਆ ..... ਕੁੜੀਆਂ ਚਿੜੀਆਂ, ਵਧਣ ਨਾ ਫੁੱਲਣ ਚਿੜੇ ਹਨੇਰੀ, ਵਾਂਗੂੰ ਝੁੱਲਣ ਟੀਵੀ ਵਿੱਚ ਹੁਣ, ਸੂਟ ਨਾ ਦਿਸਦਾ ਸੁਰ ਸੰਗਮ ਦਾ

ਸੁਣ ਬਾਬਾ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਇਹ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਨਕ ਤੇਰਾ ਵੇਲ਼ਾ, ਅੱਜ ਫਿਰ ਤਾਜ਼ਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਛੱਡ ਗਰੀਬ ਦੀ ਝੋਲ਼ੀ ਲੋਕਾਂ, ਤਕੜੇ ਦੀ ਨੂੰ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ਸੁਣ ਬਾਬਾ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਇਹ, ਇਹ ਤਾਂ ਚੋਰ ਬਜ਼ਾਰੀ ਹੈ ਤੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੁੰਦੀ, ਏਥੇ ਲੁੱਟ ਹੁਣ ਭਾਰੀ ਹੈ ਸੁਣ ਬਾਬਾ.... ਵਿਹਲੜ ਅੱਜ ਹੈ ਮੌਜ ਕਰੇਂਦਾ, ਰੱਬ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਲੁੱਟਦਾ ਏ ਤੇਰਾ ਲਾਲੋ ਨਿੱਤ ਹੈ ਮਰਦਾ, ਕੰਮ ਕਰ ਕਰ ਕੇ ਟੁੱਟਦਾ ਏ ਉਸ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਮੁੱਲ ਕੋਈ, ਪਾਉਂਦਾ ਨਾ ਵਿਓਪਾਰੀ ਹੈ ਸੁਣ ਬਾਬਾ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਇਹ, ਇਹ ਤਾਂ ਚੋਰ ਬਜ਼ਾਰੀ ਹੈ ਤੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੁੰਦੀ, ਏਥੇ ਲੁੱਟ ਹੁਣ ਭਾਰੀ ਹੈ ਸੁਣ ਬਾਬਾ.... ਪਾਠ ਕਰਾਉਂਦੇ ਲੋਕੀਂ ਨਿੱਤ ਹੀ, ਲੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਨੇ ਮਨ ਨੂੰ ਐਪਰ ਕੋਈ, ਕੋਈ, ਬੰਦਾ ਪਾਉਂਦਾ ਮੋੜਾ ਏ ਢਿੱਡ ਤੇ ਹੱਥ ਫੇਰ ਕੇ ਬਹੁਤੇ, ਕਰਦੇ ਘਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰੀ ਹੈ ਸੁਣ ਬਾਬਾ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਇਹ, ਇਹ ਤਾਂ ਚੋਰ ਬਜ਼ਾਰੀ ਹੈ ਤੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੁੰਦੀ, ਏਥੇ ਲੁੱਟ ਹੁਣ ਭਾਰੀ ਹੈ ਸੁਣ ਬਾਬਾ.... ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਵਿਓਪਾਰੀ ਬਾਬਾ, ਖੁਦ ਨੂੰ ਰੱਬ ਕਹਿਲਾਉਂਦੇ ਨੇ ‘ਕੰਗ’ ਜਹੇ ਇਹ ਲੋਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ, ਰੋਜ਼ ਕੁਰਾਹੇ ਪਾਉਂਦੇ ਨੇ ‘ਕਮਲ’ ਤੇਰੇ ਦੀ ਸੋਚ ਹੀ ਪਾਪਣ, ਬਣ ਬੈਠੀ ਹਤਿਆਰੀ ਹੈ ਸੁਣ ਬਾਬਾ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਇਹ, ਇਹ ਤਾਂ ਚੋਰ ਬਜ਼ਾਰੀ ਹੈ ਤੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੁੰਦੀ, ਏਥੇ ਲੁੱਟ ਹੁਣ ਭਾਰੀ ਹੈ ਸੁਣ ਬਾਬਾ....

ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ! .... ਜੋ ਆਪਾਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, .... ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ!

ਤੂੰ ਛੱਡ ਪਰ੍ਹੇ 'ਕੰਗ' ਇਸ਼ਕੇ ਨੂੰ, ਕੀ ਲੈਣਾ ਯਾਰ ਮੁਹੱਬਤਾਂ ਤੋਂ, ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਲੈ ਤੂੰ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ, ਜੋ ਵਾਰਨ ਜਾਨ ਨਫ਼ਰਤਾਂ ਤੋਂ। * ਗਿਲ਼ਾ ਪਰਾਇਆਂ ਉੱਤੇ ਰੱਬਾ, ਦੱਸ ਤਾਂ ਕਾਹਦਾ ਕਰੀਏ ਵੇ ਜਦ ਨਾ ਬੋਲੇ ਪਿਆਰ ਅਸਾਡਾ, ਜੀਂਦੇ ਜੀਅ ਹਾਏ ਮਰੀਏ ਵੇ ਕਿਸ ਦੇ ਮੋਢੇ ਤੇ ਸਿਰ ਦੱਸ ਸਹੀ, ਰੱਬਾ ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਧਰੀਏ ਵੇ ਹੋਣਾ ਕੋਈ ਕਸੂਰ ਹੀ 'ਕੰਗ' ਦਾ, ਤਾਂਹੀਓ ਦੁੱਖ ਅੱਜ ਭਰੀਏ ਵੇ। * ਦਿਲ ਆਸ਼ਕੀਆਂ ਕਰਦਾ ਏ, ਤਿਲ਼ ਤਿਲ਼ ਕਰ ਕੇ ਮਰਦਾ ਏ ਮਗਰੋਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਹੀ ਯਾਰੋ, 'ਕੰਗ' ਜੁਰਮਾਨੇ ਭਰਦਾ ਏ।

ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ , ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਾਂ , ਵਸ ਕੇ ਵਿੱਚ ਪਰਦੇਸ ਵੀ , ਤੈਨੂੰ ਹਰ ਪਲ ਚਾਹਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ, ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਾਂ ਲਿੱਪੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਰਾਣੀਏ ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਝੁਕਾਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ, ਨੀ ਤੈਥੋਂ ਸਦਕੇ ਜਾਵਾਂ..... ਊੜਾ ਐੜਾ ਈੜੀ ਸੱਸਾ , ਹਾਹਾ ਹਰ ਦਮ ਯਾਦ ਕਰਾਂ , ਕੱਕਾ ਖੱਖਾ ਗੱਗਾ ਘੱਗਾ , ਙੰਙੇ ਨੂੰ ਫਰਿਆਦ ਕਰਾਂ ਚੱਚਾ ਛੱਛਾ ਸੋਹਣੀਏ , ਮੈਂ ਗਲ਼ ਨੂੰ ਲਾਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ , ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਾਂ , ਵਸ ਕੇ ਵਿੱਚ ਪਰਦੇਸ ਵੀ , ਤੈਨੂੰ ਹਰ ਪਲ ਚਾਹਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ, ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਾਂ ਲਿੱਪੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਰਾਣੀਏ ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਝੁਕਾਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ, ਨੀ ਤੈਥੋਂ ਸਦਕੇ ਜਾਵਾਂ..... ਜੱਜਾ ਝੱਜਾ ਞੱਈਆਂ ਮੈਨੂੰ , ਸਾਹਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪਿਆਰੇ ਨੇ , ਟੈਂਕਾ ਠੱਠਾ ਡੱਡਾ ਢੱਡਾ , ਣਾਣਾ ਰਾਜ ਦੁਲਾਰੇ ਨੇ ਤੱਤੇ ਥੱਥੇ ਬਿਨਾਂ ਮੈਂ ਪਲ ਵਿੱਚ ਮਰ ਜਾਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ , ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਾਂ , ਵਸ ਕੇ ਵਿੱਚ ਪਰਦੇਸ ਵੀ , ਤੈਨੂੰ ਹਰ ਪਲ ਚਾਹਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ, ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਨਿਵਾਵਾਂ ਲਿੱਪੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਰਾਣੀਏ ਤੈਨੂੰ ਸੀਸ ਝੁਕਾਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ, ਨੀ ਤੈਥੋਂ ਸਦਕੇ ਜਾਵਾਂ..... ਦੱਦਾ ਧੱਦਾ ਨੱਨਾ ਪੱਪਾ , ਪੈਂਤੀ ਦਾ ਪਰਵਾਰ ਨੇ , ਫੱਫਾ ਬੱਬਾ ਭੱਬਾ ਮੱਮਾ , ਸਾਡੇ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਨੇ ਯੱਈਏ ਨਾਲ਼ ਮੈਂ ਯਾਰੀਆਂ ਜੀਅ ਤੋੜ ਚੜਾਵਾਂ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀਏ , ਤੈ

ਤੇਰੇ ਮਹਿਲ ਦੇ ਗੁੰਬਦ ਤੇ, ਜਿਹੜਾ ਕਾਲ਼ੀ ਅੱਖਾ, ਹੱਥ ਲਾਇਆ ਮੈਲ਼ਾ ਹੋਣ ਵਾਲ਼ਾ ਬੱਗਾ ਕਬੂਤਰ ਬੈਠਾ ਹੈ, ਏਹਦੇ ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਸੋਨੇ ਰੰਗੀਆਂ ਝਾਂਜਰਾਂ ਮੈਂ ਪਾਈਆਂ ਸਨ 'ਮੰਡਾਲ਼ੀ' ਦੇ ਮੇਲੇ ਤੋਂ ਲਿਆ ਕੇ। ਏਹੀ ਕਬੂਤਰ ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਉੱਡਦਾ ਹੈ, ਅਸਮਾਨ 'ਚ 'ਤਾਰਾ' ਬਣ ਕੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅੱਜ ਤੇਰੇ ਮਹਿਲ ਦੇ ਗੋਲ਼, ਨੁਕੀਲੇ, ਵੱਡੇ, ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੁੰਬਦ ਤੇ ਬੈਠਾ ਓਹੀ ਕਬੂਤਰ 'ਚੰਦ' ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਹਦੀ ਕਾਲ਼ੀ ਅੱਖ 'ਚੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਰੂਹ ਤੇ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਕਾਲ਼ੇ ਦਾਗ਼ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਤੱਕਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਬੱਗਾ ਕਬੂਤਰ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਵੇਖ ਹੰਝੂ ਕੇਰਦਾ ਹੋਇਆ, ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਬੋਲਦਾ ਜਾਪਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਕਦੇ ਮੈਂ ਵੀ 'ਮੰਡਾਲ਼ੀ' ਦੇ ਮੇਲੇ ਤੋਂ, 'ਸਾਂਈ' ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਲੈ ਕੇ ਆਵਾਂ, ਤੇਰੇ ਕਾਲ਼ੇ ਦਾਗ਼ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਲਈ! ਕਦੀ ਕਦੀ, ਜਦੋਂ ਏਹਦੀ ਸੰਦਲੀ ਰੰਗ ਦੀ ਚੁੰਝ ਮੇਰੀ ਤਲ਼ੀ ਤੋਂ ਚੋਗ ਚੁਗਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਮੇਰਾ ਭਾਰ, ਹੌਲ਼ਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ!!